Linkse frontvorming

‘Alleen het verzet van den Arbeid kan den oorlog stuiten!’

Augustus 1914. Nederland blijft buiten de Eerste Wereldoorlog. Al in de eerste maanden van de oorlog ontstaat in de volksbuurten van de grote steden verzet tegen schaarste en gebrek. Wanneer vrouwen- en werklozencomités de straat optrekken, worden ze gesteund door syndicalisten, tribunisten en anarchisten.

In dit boek beschrijft Jan Erik Burger hoe zij zich tot de Samenwerkende Arbeidersvereenigingen aaneensluiten om de massa te mobiliseren in de enige echte oorlog, die tegen de eigen bourgeoisie. Hij schetst ook hoe ze in die pogingen ernstig worden gehinderd door onderlinge strijd. De achterban laat in grimmige voedselrellen in 1916 en 1917 weten het ook zonder leiding te kunnen stellen. Eind 1918 lijkt het eindelijk te lukken ook in Nederland de revolutie te ontketenen. Een week van verhitte activiteit loopt dood in de ‘vergissing van Troelstra’. Niettemin bracht deze revolutiedreiging op de eigen stoep, samen met de revolutionaire ontwikkelingen in Duitsland en elders, de bourgeoisie tot concessies die achteraf gezien de basis voor de latere verzorgingsstaat legden. De hier beschreven jaren van strijd waren zo, ondanks alles, niet vergeefs.