Van verzetsstrijder tot staatsgevaarlijk burger

Voor een belangrijk deel bestond het Nederlandse verzet in de Tweede Wereldoorlog uit mensen die er vanuit hun linkse overtuiging aan deelnamen. Niet voor God, Vaderland en Oranje, maar tegen het fascisme en voor een betere na- oorlogse maatschappij. De oude arbeidsverhoudingen en sociale misstanden moesten verdwijnen.
De desillusie kwam al snel na de bevrijding. De Nederlandse regering in Londen en degenen die voor de oorlog de grootste vinger in de pap hadden, bleken hun eigen ideeën te hebben over een ‘vernieuwde’ maatschappij. Zij herstelden de oude machtsverhoudingen.
Wat is er geworden van de progressieve illegale werkers? In ‘Van verzetsstrijder tot staatsgevaarlijk burger’ vertellen zij over hun vervlogen illusies. De interviews, aangevuld met historisch materiaal, schetsen hoe hen de voet is dwarsgezet. Ze raakten hun werk kwijt, verstuurden tevergeefs honderden sollicitatiebrieven en mochten zich verheugen in de belangstelling van de Binnenlandse Veiligheidsdienst. In de Koude Oorlog kregen zij het stempel ‘staatsgevaarlijk’ opgedrukt. Rest de teleurstelling: ‘Wij hebben het of uit handen gegeven, of het is ons ontstolen.’
Joost van Lingen (1961) en Niek Slooff (1962) zijn free-lance journalist. De eerste aanzet tot dit boek publiceerden zij in Het Vrije Volk. De jury van de journalistieke prijs ‘Het Gouden Penne- tje’ noemde het ‘een tot nadenken stemmende beschrijving’ van de onderwaardering die na de Tweede Wereldoorlog aan het linkse verzet ten deel is gevallen. ‘Het is een onderwerp dat in de officiële geschiedschrijving, maar zeer schamel is behandeld, en dat door deze reportage met zorg onder de aandacht van het publiek is gebracht.’